Hulpmiddelen voor personen met een handicap
Dankzij de Vlaamse en Brusselse sociale bescherming zijn mobiliteitshulpmiddelen zoals een rolwagen of een rollator betaalbaar voor mensen met een blijvende of langdurige beperking. Ook het VAPH geeft diverse tegemoetkomingen.

Vlaamse sociale bescherming
Kan je je niet meer goed verplaatsen door een beperking, chronische ziekte of ouderdom? De Vlaamse sociale bescherming (VSB) betaalt mee voor de huur of aankoop van een mobiliteitshulpmiddel zoals een looprek (rollator), rolstoel, scooter of driewielfiets. Het gaat over:
- een vast bedrag voor een mobiliteitshulpmiddel dat je koopt;
- de volledige huurprijs als je een mobiliteitshulpmiddel huurt;
- de kosten voor onderhoud en herstellingen.
Wie aangesloten is bij CM-Zorgkas kan hierop een beroep doen voor de financiële afhandeling.
Mobiliteitshulpmiddel aanvragen?
- Ga naar je arts om een medisch voorschrift in te vullen. Voor bepaalde mobiliteitshulpmiddelen zal je doorverwezen worden naar een rolstoeladviesteam voor een rolstoeladviesrapport.
- Ga met het voorschrift of rolstoeladviesrapport naar een erkende verstrekker (bandagist). Die zal je adviseren over de mogelijkheden, een hulpmiddel voorstellen en met jou een aanvraagformulier invullen. Je kunt hiervoor terecht bij Goed thuiszorgwinkel of bij een andere erkende verstrekker.
- Je verstrekker stuurt je aanvraag digitaal naar je zorgkas, waarna een aantal controles gebeuren.
- Je zorgkas informeert je schriftelijk of de aanvraag goedgekeurd werd of niet. Ook je verstrekker krijgt die beslissing.
- Bij goedkeuring bezorgt je verstrekker je jouw hulpmiddel en betaalt je zorgkas rechtstreeks aan de verstrekker. Enkel eventuele supplementen worden aan jou gefactureerd.
- Infofiche mobiliteitshulpmiddelen
- De uitgebreide voorwaarden, procedure en formulieren vind je op de website van de Vlaamse sociale bescherming.
- Tijdelijk een rolstoel of krukken nodig na een operatie of een beenbreuk? Goed uitleendienst helpt je graag verder.
Heb je nog vragen? Dan kun je contact opnemen met CM-Zorgkas:
- contactformulier
- 078 15 40 40
Brusselse sociale bescherming
Voor inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er terugbetalingen voor mobiliteitshulpmiddelen en ook voor individuele hulpmiddelen mogelijk. De aanvraag en voorwaarden verschillen per type.
Woon je in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en ben je niet bij een zorgkas aangesloten? Dan kun je bij Iriscare in aanmerking komen voor een terugbetaling die jouw mobiliteitshulpmiddel betaalbaar maakt als je een blijvende of langdurige beperking hebt.
Er zijn terugbetalingen voor bijvoorbeeld:
- aankoop of huur van rolstoelen;
- loophulpmiddelen;
- stasystemen;
- orthopedische driewielers;
- scooters
Is je handicap opgetreden vóór je 65 jaar, dan kun je sinds 1 januari 2024 een terugbetaling krijgen voor:
- onderhoud en herstellingen van je mobiliteitshulpmiddel;
- aandrijfhulpmiddelen;
- tweede rolstoel en antidecubituskussen;
- aanvullende niet-genomenclaturiseerde hulpmiddelen;
- besturingssystemen met geïntegreerde omgevingsbediening op een elektronische rolstoel.
Woon je in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en ben je wel aangesloten bij een zorgkas? Je kiest of je een terugbetaling aanvraagt via de Vlaamse sociale bescherming of via Iriscare. Je kunt de twee niet combineren.
Een mobiliteitshulpmiddel aanvragen?
De voorwaarden, de aanvraagprocedure en het aanvraagformulier vind je op de website van Iriscare.
Vanaf 1 januari 2024 kunnen alle Brusselaars terecht bij hun ziekenfonds of de hulpkas om hun aanvragen voor individuele materiële bijstand in te dienen. Vanaf dan zal de dienst PHARE deze mogelijkheid niet meer bieden.
Wat is individuele materiële bijstand (IMB)?
Het is een financiële tegemoetkoming voor de aankoop van materiële hulpmiddelen om personen met een handicap bij te staan in hun dagelijks leven. Denk bijvoorbeeld aan brailleleesregels, een ziekenhuisbed, de terugbetaling voor huisverbeteringen of specifiek materiaal om het voor mensen met een handicap gemakkelijker te maken om zelfstandig te zijn.
Hoe worden nieuwe aanvragen verwerkt vanaf 1 januari 2024?
Als je handicap optreedt voor je 65 bent, kun je jouw aanvraag voor individuele materiële bijstand indienen bij je ziekenfonds. Je krijgt dan van je ziekenfonds alle praktische informatie, zoals de in te vullen aanvraagformulieren. De ziekenfondsen verwerken de aanvragen op basis van procedures die gelijkaardig zijn met de procedures van de dienst PHARE. De sociale dienst van uw ziekenfonds en de andere begeleidende diensten kunnen u bijstaan in deze stappen.
Wat als je al individuele materiële bijstand hebt?
Je kan via het aanvraagformulier toestemming geven aan de dienst PHARE om je dossier over te maken aan je ziekenfonds. Dit zal gebeuren bij het eerste contact met je ziekenfonds.
Overgangsperiode
De dienst PHARE zal de tegemoetkomingsaanvragen voor individuele materiële bijstand, ontvangen tot 31-12-2023, verder afhandelen en ook de tegemoetkomingen uitbetalen die toegekend werden. Aanvragen die vanaf 01-01-2024 binnenkomen, worden niet meer verwerkt door de dienst PHARE. Vanaf dan moet elke nieuwe aanvraag via je ziekenfonds ingediend worden.
Wanneer moet je je richten tot het VAPH?
Als inwoner van Brussel heb je de keuze: je kan je aanvraag indienen bij je ziekenfonds of bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Het VAPH blijft tussenkomen in de kostprijs van materiële bijstand en woninginrichtingen, alsook voor oriëntatie- en mobiliteitstechnieken, incontinentiemateriaal en onderwijsassistentie voor hoger onderwijs in Brussel.
Een individueel hulpmiddel aanvragen?
- De voorwaarden, de aanvraagprocedure en de aanvraagformulieren vind je op de website van Iriscare.
- Nuttige documenten:
- Aanvullende documenten of facturen aan CM bezorgen: begeleidingsdocument 'bijlage - informatie en documenten verstrekken'.
- De terugbetaling rechtstreeks op de bankrekening van je dienstverlener laten storten: overdracht van schuldvordering. (In te vullen en te ondertekenen door zowel jezelf als je dienstverlener.)
- Voor meer informatie over je dossier kun je per e-mail contact opnemen met [email protected].
- Contacteer de dienst Maatschappelijk Werk voor hulp bij je aanvraag.
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap
Het VAPH zorgt voor terugbetalingen bij verschillende hulpmiddelen, aanpassingen en materialen. Hieronder vallen:
- incontinentiemateriaal;
- (meer)kosten van hulpmiddelen en aanpassingen. Deze worden beschreven in een refertelijst. Uitzonderingen worden onderzocht door de bijzondere bijstandscommissie.
Je kunt er ook terecht voor het persoonlijke-assistentiebudget, het persoonsvolgend budget en ondersteuning op vlak van wonen en opvang.
Een budget of terugbetaling aanvragen?
Voorwaarden en meer info op de website van het VAPH.