Recht op een vertegenwoordiger of vertrouwenspersoon
Je kan een of meerdere vertrouwenspersonen aanduiden om je te helpen bij het uitoefenen van je rechten. Als je zelf niet meer in staat bent om je rechten uit te oefenen, zal je vertegenwoordiger dat in jouw plaats doen.
Wat is het verschil tussen een vertegenwoordiger en een vertrouwenspersoon?
- Een vertrouwenspersoon is iemand, bijvoorbeeld een vriend of familielid, die jou helpt bij het uitoefenen van je rechten als patiënt. Jij blijft zelf je rechten uitoefenen en neemt je eigen beslissingen. De vertrouwenspersoon neemt dus nooit jouw plaats in, maar helpt je alleen.
- Een vertegenwoordiger is iemand die jouw rechten als patiënt uitoefent als je dat zelf niet meer kan. (Je ligt bijvoorbeeld in een coma of hebt vergevorderde dementie.) In tegenstelling tot de vertrouwenspersoon treedt de vertegenwoordiger op in jouw plaats en mag beslissingen nemen.
Wanneer een vertegenwoordiger optreedt, dan moet die jou zoveel mogelijk betrekken bij de uitoefening van je rechten. Ook minderjarige patiënten moeten zoveel mogelijk betrokken worden. Zo kunnen ze zelfs zelfs zelfstandig hun rechten uitoefenen, als de zorgverlener hen daartoe in staat acht.
Hoe stel je een vertegenwoordiger aan?
Armand hoort niet meer zo goed en voelt zich daarom onzeker als hij naar zijn arts in het ziekenhuis gaat. Zijn dochter gaat met hem mee als vertrouwenspersoon.
Kies je vertegenwoordiger
- Je kan één of meerdere vertegenwoordigers aanstellen wanneer je nog zelf je rechten kan uitoefenen.
- Als je kiest voor meerdere vertegenwoordigers, moet je een volgorde bepalen waarin deze personen als vertegenwoordiger zullen optreden.
- Je kan ook mensen aanwijzen die je vertegenwoordiger bijstaan bij het uitoefenen van je rechten.
Informeer je vertegenwoordiger
Laat de persoon die je als vertegenwoordiger wilt, vooraf weten wat diens rol is en kijk of die zich daar goed bij voelt.
Zet het op papier
Je moet een vertegenwoordiger schriftelijk aanduiden. Op je document moet de datum staan waarop je het opstelt, jouw handtekening en de handtekening van je vertegenwoordiger.
Je kan hiervoor het formulier 'Aanwijzing van een vertegenwoordiger' gebruiken. Je kan een vertegenwoordiger ook aanduiden met een zorgvolmacht.
Tip: Op de laatste pagina van het formulier 'Aanvraag van een vertegenwoordiger' staan enkele aanbevelingen en extra uitleg.
Laat weten wie je vertegenwoordiger is
Het is belangrijk dat je aan je zorgverleners laat weten wie je vertegenwoordiger is. Je kan vragen dat het formulier wordt opgenomen in jouw patiëntendossiers.
Hoe trek je de aanstelling van een vertegenwoordiger in?
De aanstelling van een vertegenwoordiger kan door jou of je vertegenwoordiger ingetrokken worden. Dat kan met het formulier 'Herroeping van een vertegenwoordiger'.
Wat als ik geen vertegenwoordiger aanduid?
Als je niemand aanduidt als vertegenwoordiger, dan doet de wet dit volgens een vaste volgorde:
de bewindvoerder over de persoon, aangewezen door de vrederechter
de samenwonende echtgenoot, de wettelijk samenwonende partner of de feitelijk samenwonende partner
een meerderjarig kind
een ouder
(meerderjarige) broer of zus
een betrokken zorgverlener in multidisciplinair overleg
Als er een conflict is tussen twee of meerdere personen, bijvoorbeeld twee meerderjarige kinderen die niet overeenkomen, dan zal de zorgverlener optreden. Ook al staan deze personen hoger in de vastgelegde volgorde (zie lijst hierboven).
Hoe duid je een vertrouwenspersoon aan?
Een vertrouwenspersoon moet je niet formeel schriftelijk aanduiden. Als je dat toch wil, kan je dat doen met het formulier 'Aanwijzing van een vertrouwenspersoon'.