Luchtvervuiling in huis
Luchtvervuiling buitenshuis, kennen we allemaal. Dat ze gevolgen heeft voor onze gezondheid weten we eveneens.
Minder bekend is evenwel het belang van een goede luchtkwaliteit binnenshuis. Een groot deel van onze tijd brengen we immers binnen door: thuis, op kantoor, op school, in winkels, op restaurant ... De kwaliteit van de lucht die je er inademt, is dan ook heel belangrijk voor je gezondheid.
Oorzaken van vervuiling
Er zijn heel wat oorzaken van luchtvervuiling in huis: verwarmingstoestellen, haardvuren, bouwmaterialen, meubels, schoonmaakproducten, koelingssystemen. Ook koken en sommige hobby’s kunnen de lucht in huis vervuilen. En niet te vergeten: de vervuiling die van buiten naar binnen komt.
Het effect op de gezondheid hangt af van de aard en concentratie van de vervuilende stof, en van de frequentie en duur van blootstelling.
Wat je zelf kunt doen om het risico te beperken, varieert naargelang de bron van vervuiling.
Risicopersonen
Hoe groter de vervuiling, hoe meer mensen klachten zullen ondervinden. Maar wie er meer last zal van hebben, is moeilijk te voorspellen. Toch zijn sommige risicogroepen vatbaarder voor de gevolgen van vervuilde lucht.
- Kinderen, omdat hun afweersysteem nog niet helemaal ontwikkeld is. Hierdoor zijn ze gevoeliger voor luchtvervuiling - zeker voor de tabaksrook die ze binnenshuis mee inademen - en vatbaarder voor astma en bronchitis.
- Personen met een longaandoening zoals astma of chronische bronchitis.
- Patiënten met een ernstige ziekte die veel binnenshuis vertoeven.
- Mensen met een allergie voor huisstofmijt of huisdieren.
- Zwangere vrouwen en hun ongeboren baby.
- Vrouwen, omdat ze doorgaans sneller last hebben van droge ogen en een droge keel.
Gevolgen voor de gezondheid
Een slechte luchtkwaliteit in huis kan heel wat klachten veroorzaken.
- Klachten van de luchtwegen zoals:
- irritatie van neus en keel;
- niezen;
- hoesten;
- longaandoeningen zoals astma en chronisch longlijden (COPD);
- longkanker;
- Allergische reacties zoals:
- jeukende, tranende ogen;
- een loopneus of verstopte neus;
- niezen;
- hoesten;
- jeuk;
- atopisch eczeem;
- klachten van astma.
Vervuilde lucht kan ook een weerslag hebben op andere delen van het lichaam.
De gevolgen kunnen bovendien verschillen naargelang de oorzaak van de vervuiling.
Hoe kun je luchtvervuiling binnenshuis voorkomen?
Ventileren en verluchten zijn het allerbelangrijkste om de gevolgen van luchtvervuiling tegen te gaan.
Ventilatie
Ventilatie is het voortdurend verversen van de lucht in de woning waarbij de vervuilde binnenlucht vervangen wordt door verse, zuurstofrijke buitenlucht.
- Ventileren moet permanent gebeuren. Een te goede isolatie zonder regelmatige ventilatie belet dat de vervuilde binnenlucht naar buiten kan en verdund wordt. Ook wanneer je in een gebied woont waar de buitenlucht sterk vervuild is, is permanente ventilatie aan te raden.
- Ventileren kan via eenvoudige ventilatieroosters in ramen, vensters en muren. Langs deze roosters komt verse lucht het huis binnen. De lucht verspreidt zich in huis via roosters in binnendeuren of muren of verplaatst zich via kieren en spleten.
- Er bestaan ook mechanische ventilatiesystemen op basis van ventilatoren voor luchttoevoer en -afvoer. Toevoer van lucht gebeurt in de droge ruimtes, afvoer van lucht in vochtige ruimtes zoals keuken, badkamer en wc.
- Heeft je woning geen ventilatiesysteem of -roosters? Ventileer dan door je ramen open te kiepen of met een raamstopper op een kier te zetten. Bij koud of winderig weer volstaat vaak een kier. Er gaat weliswaar steeds wat energie verloren, maar voor je gezondheid is ventilatie noodzakelijk.
Verluchting
Verluchting is een intensieve vorm van ventilatie waarbij je gedurende een korte periode ramen of deuren openzet.
- Verluchten is nodig op momenten dat ventilatie onvoldoende is. Bijvoorbeeld als veel mensen in de woning aanwezig zijn, als je nieuwe meubels in huis plaatst en zeker ook als geverfd of gelijmd werd, of als binnen gerookt wordt.
- Om het effect van vervuilde buitenlucht te minimaliseren, verlucht je beter via ramen of deuren aan de achterzijde van je woning en buiten de spitsuren. Er is geen algemene regel over hoelang je het best verlucht. Dit hangt onder meer af van de grootte van je ramen, hoever ze openstaan, de windrichting en het verschil tussen binnen- en buitentemperatuur.
- Verluchten kan ventilatie niet vervangen. Het effect van verluchten is na twintig minuten voorbij. Daarenboven verlies je heel wat warmte en dus energie door je ramen wijd open te zetten. Ook ramen die op een kier staan, geven heel wat warmteverlies.
Specifieke tips
Naast het verluchten en ventileren kun je ook je voorzorgen nemen tegen specifieke oorzaken.
Bron: Dokter Elise Rummens, preventie-arts CM, in samenwerking met de intermutualistische werkgroep 'Milieu en gezondheid'.