Hoe kijkt CM naar arbeidsongeschiktheid?
Steeds meer mensen vallen uit door ziekte, en dat voor een korte of langere periode. Daardoor kunnen ze niet werken en zijn ze arbeidsongeschikt.
Op dit moment zijn meer dan 500.000 mensen langer dan een jaar buiten strijd. Dat is in de eerste plaats een zware dobber voor wie arbeidsongeschikt is. Niemand kiest ervoor om ziek thuis te zitten en terug te vallen op een lager vervangingsinkomen.
Maar dit plaatst ons ook als samenleving voor een enorme verantwoordelijkheid. We moeten ons ernstig de vraag stellen hoe het komt dat zoveel mensen voor lange tijd ziek worden. Als steeds meer mensen aangeven dat het op deze manier niet langer houdbaar is, dan is dat een signaal dat we het grondig anders moeten aanpakken.
Overbelasting
Mensen worden arbeidsongeschikt om verschillende redenen al dan niet gelinkt aan het werk, omwille van ernstige ziektes of problemen met hun geestelijke gezondheid.
Overbelasting is daarbij telkens een belangrijke factor. Het gaat dan om een onevenwicht tussen privé en werk, een te grote prestatiedruk of letterlijk: een overbelaste rug of gewrichten.
Het stijgend aantal mensen dat langdurig ziek wordt, is daarom ook een maatschappelijk probleem. Het is een signaal dat ons samenlevingsmodel mensen systematisch overbelast.
Oplossing ligt bij preventie
Inspanningen zijn vandaag hoofdzakelijk gericht op mensen opnieuw aan de slag krijgen. Nog veel te weinig stellen we ons de vraag hoe we kunnen vermijden dat mensen langdurig ziek worden. Nochtans is dat de sleutel naar de oplossing.
Wat is daarvoor nodig?
- een veel grotere focus op preventie in de gezondheidszorg en op de werkvloer
- aandacht voor fysiek, mentaal en sociaal welzijn
- gezamenlijke actie door alle betrokken actoren
Herstellen en herleven
Ook met een doorgedreven preventie zullen er nog mensen arbeidsongeschikt worden. Zij moeten de tijd krijgen om te herstellen en hebben tijdens die periode recht op een leefbaar vervangingsinkomen.
Zinvol bezig zijn, niet het gevoel hebben dat je helemaal aan de kant staat, een netwerk waar je op kan terugvallen... dragen bij aan het herstel. Daarom maken werk, vrijwilligerswerk en andere activiteiten zeker deel uit van dat herstelproces, op het gepaste moment.
Denken aan de toekomst
Loopt het herstel goed? Dan kan wie arbeidsongeschikt is, beginnen nadenken over de toekomst:
- Wanneer zou ik opnieuw kunnen werken?
- Kan en wil ik verder in dezelfde job?
- Zijn er aanpassingen nodig?
- Moet ik een totaal nieuwe weg inslaan?
Er moeten alle kansen gegeven worden aan de stap naar een (nieuwe) activiteit, zowel naar werk als naar andere zinvolle activiteiten. Heel wat spelers staan klaar om mensen hierbij te begeleiden, zoals de terug-naar-werk-coördinator, adviserend arts, paramedicus, gezondheidsconsulent, arbeidsarts, VDAB...
Kijk van CM
Wie opnieuw kan werken, wil daar ook werk maken: dat is de vaste overtuiging van CM. Zo’n stap moet een vrijwillige en gemotiveerde keuze zijn van wie arbeidsongeschikt is.
Daarom plaatst CM arbeidsongeschiktheid hoog op de politieke agenda en hebben we vijf aanbevelingen.
