Wiegendood
Wiegendood is het plots en onverwacht overlijden van een ogenschijnlijk gezonde baby. Er kan geen afwijking of oorzaak worden aangetoond die het overlijden verklaart. Om wiegendood zoveel mogelijk te voorkomen, zijn een goede slaaphouding en slaapomgeving belangrijk.
Risicofactoren
De oorzaak van wiegendood is niet gekend, maar er zijn heel wat risicofactoren die de kans op wiegendood doen toenemen.
- Wiegendood komt vaker voor bij jongens
- De piekleeftijd ligt tussen twee en zes maanden
- Te vroeg geboren baby’s lopen een hoger risico op wiegendood
- (Passief) roken tijdens de zwangerschap of in de leefomgeving van je baby
- Buikligging
- Warme slaapomgeving
- Warme temperatuur door kledij, te warme slaapzak, bedekken van hoofdje of gezicht
- Minder veilig bed of bedmateriaal
- Slaapverwekkende geneesmiddelen bij baby of moeder (via de borstvoeding)
Wiegendood voorkomen
Maak er vanaf de geboorte een gewoonte van om je baby op zijn rug te slapen te leggen. Een baby die vlot kan omrollen en zich tijdens het slapen op zijn buikje draait, hoef je niet telkens opnieuw op zijn rug te leggen. Hij is dan voldoende sterk om te reageren als hij bijvoorbeeld met zijn gezichtje tegen de matras komt te liggen.
Rook niet tijdens de zwangerschap en kom als zwangere vrouw niet in ruimtes waar gerookt wordt. Dit geeft een sterk verhoogd risico op wiegendood eens je kindje geboren is. Rook ook na de geboorte niet in huis en vraag anderen om niet in de buurt van je baby te roken. Het verhoogt niet alleen de kans op wiegendood, maar ook op astma en infectieziekten.
De ideale kamertemperatuur is 18°C. Kleed je baby minder warm aan en dek hem minder toe als je de kamertemperatuur onvoldoende kunt verlagen. Hou het gezicht en het hoofdje van de baby onbedekt. Een baby geeft warmte af langs zijn hoofdje en gezicht om de lichaamstemperatuur constant te houden.
- Zorg voor een bedje met spijlen en een luchtdoorlatende bodem.
- Gebruik een goed passende en stevige matras en matrasbeschermer. Let erop dat ze lucht en waterdamp doorlaten.
- Gebruik een goed passende slaapzak. Dit zorgt ervoor dat je baby zich niet te vroeg kan rollen naar de buik. Zorg voor een slaapzak van aangepaste dikte, zodat je baby het niet te warm heeft.
- Gebruik je een laken en een dekentje in plaats van een slaapzak? Leg je baby dan kort tegen het uiteinde van het bed. Zo voorkom je dat hij onder het deken wegglijdt.
- Leg in het bedje geen bedrandbeschermers, kussens, speenkoorden of speelgoed. Leer je baby om tot de leeftijd van een jaar niet met een knuffel te slapen. Heeft je baby toch een knuffel nodig om in slaap te vallen? Neem de knuffel dan weg zodra je baby slaapt.
Door in de buurt van je slapende baby te zijn, kun je hem het beste opvolgen. Je baby zal tijdens de slaap ook onbewust reageren op omgevingsgeluiden. Ga eens extra kijken op warme dagen, als je kindje ziek is of bij nieuwe en stresserende situaties (bv. Start bij de kinderopvang, vakantie, verhuis).
Sommige geneesmiddelen zijn slaapverwekkend en doen je kind diep slapen. Ook via de borstvoeding kunnen geneesmiddelen in het lichaam van je baby terechtkomen. Vraag steeds advies aan je arts of apotheker.
Monitor
Wanneer je huisarts of kinderarts een verhoogd risico op wiegendood vermoed, kan die een slaaponderzoek voorstellen. Tijdens dit onderzoek checkt men de ademhaling, hersenactiviteit, oogbewegingen, spieractiviteit, het hartritme en het zuurstofgehalte in het bloed. Wanneer het slaaponderzoek een verhoogd risico bevestigt, is het gebruik van een monitor soms aangewezen om de ademhaling en hartslag op te volgen. Na een periode zal je arts de gegevens uit de monitor nakijken.
Een monitor is geen preventieve maatregel tegen wiegendood. Het risico op wiegendood kun je niet helemaal uitsluiten en een monitor kan je daarom een vals gevoel van veiligheid geven. Ook bij het gebruik van een monitor blijven een goede slaaphouding en -omgeving van groot belang. Zo’n monitor moet voldoen aan bepaalde eisen en kan enkel aangeschaft worden na overleg met de arts van het slaap- of referentiecentrum.
Naast een monitor zijn er heel wat toestellen te koop waarvan wordt beweerd dat ze de ademhalingsbewegingen opvolgen. Deze toestellen zijn niet zinvol en geven een vals gevoel van veiligheid. Bovendien zijn ze duur en vervangt geen enkel toestel de maatregelen om wiegendood te voorkomen.