Eerst boos, dan weer blij. Ben ik bipolair?
'Vijf tekenen dat je een bipolaire stoornis hebt... Als je vriend(in) deze dingen doet is die waarschijnlijk bipolair…' Op TikTok en Instagram zie je regelmatig video’s passeren die een diagnose claimen. Maar wat is hiervan aan? We vroegen het aan Dr. Hilde Sijmons, jeugdpsychiater en expert in bipolaire stoornissen.
Wat is een bipolaire stoornis?
Hilde Sijmons: 'Met een bipolaire stoornis schommel je tussen twee uitersten in je stemming. Je switcht tussen een erg sombere en een euforische stemming (en terug).'
'Maar opgepast. Het woord stemmingswisselingen wordt soms verkeerd begrepen. We hebben allemaal wel eens een moment waarin we ons slecht voelen en daarna een moment waarin alles mogelijk lijkt. Dat is heel normaal en wil niet zeggen dat je bipolair bent.'
'Bipolariteit ontstaat niet plots, dit is een proces van jaren. Meestal begint het met terugkerende langdurige depressies. Op een dag kan de depressie overgaan in een hypomanie. Dat is een korte periode van euforie, waarin je je overdreven goed voelt.'
'Soms kan een hypomanie uitgroeien tot een manie: een lange periode van euforie met gevaarlijke of psychotische kenmerken. Omdat de stoornis zo geleidelijk aan evolueert, zien we manie meestal pas op volwassen leeftijd, zelden bij jongeren.'
Hoe herken je de episodes?
- Langdurig sombere gevoelens, verdriet, prikkelbaar
- Je terugtrekken, geen leuke dingen meer willen doen
- Moe zijn, slecht slapen of net erg veel slapen
- Veranderingen in je eetlust (meer of minder)
- Soms ook gedachten aan zelfdoding, willen dat het lijden stopt
- Uitgelaten gevoelens, blij, veel lachen
- Onrealistische projecten en plannen
- Veel energie, heel weinig slapen, snel en veel praten (druk doen)
- Overdreven positief zelfbeeld, arrogantie
- Hypomanie die lang aanhoudt
- Risicogedrag: drank, drugs, onbeschermde seksuele contacten, gokken, stelen, …
- Soms ook waanideeën of hallucinaties (psychose)
- Ziekenhuisopname is nodig om jezelf en anderen te beschermen
'Meestal voelt een hypomanische periode niet als een probleem. De persoon kan nog functioneren (naar school gaan of werken) en voelt zich goed. De omgeving is blij dat de persoon weer energie heeft na de depressieve periode. In een manie is er overduidelijk wel een probleem. De veiligheid komt in het gedrang.'
Hulp nodig?
Twijfel je zelf over symptomen en gevoelens die je hebt? Blijf er niet mee zitten. Neem contact met je huisarts.
Dr. Hilde Sijmoens is jeugdpsychiater in het Universitair Psychiatrisch Centrum van de KU Leuven. Daar behandelt ze al meer dan 16 jaar bipolaire stoornissen, angststoornissen, depressie en dwangstoornissen bij jongeren.
