Joppe (17): 'Ik heb autisme en dat is een deel van mij'
Joppe (17) zit in het vijfde middelbaar Sociaal-Technische Wetenschappen (STW). Hij heeft een autismespectrumstoornis, wil later graag als leerkracht of orthopedagoog aan de slag en is verslingerd aan Dungeons & Dragons. Afhankelijk van zijn energiepeil kan hij de stille observeerder of de gevatte verteller zijn.
‘Toen ik 4 was, stelden ze vast dat ik ASS had. Ik heb dus autisme en net zoals ik de kleur blauw graag zie, is dat een deel van mij. Het bepaalt mee mijn identiteit. Mijn ASS heeft ook een invloed op wat ik kan doen en wat ik zou willen in het leven.’
Een andere sociale batterij
‘Ik ben op zich een sociaal iemand, maar vermijd drukke omgevingen bewust. Social cues vind ik ingewikkeld. Ik vind het dus moeilijk om te onderscheiden hoe mensen iets bedoelen. Zijn ze sarcastisch? Of bedoelen ze het ironisch of net serieus?’
‘Ik ben graag op mezelf. Ik noem het: mijn sociale batterij opladen. Bij mij duurt het langer om die op te laden en hij is ook sneller leeg.’
Social cues vind ik ingewikkeld. Zijn mensen sarcastisch? Of bedoelen ze het ironisch of net serieus?’
Joppe
Special interests uitdiepen
‘Waar ik erg in opga, zijn special interests. Bijvoorbeeld Dungeons & Dragons. Dat is een fantasyspel waarin je personages maakt. Ik zoek heel vaak op Google meer informatie over die personages. Als ik geïnteresseerd ben in iets, wil ik daar alles over weten.’
‘Dat had ik vroeger al als kind. Ik had een dinosauruskinderboek waar ik enorm in opging. Ik vertelde mijn mama eindeloos over hoe elke dino eruitzag, wat die deed, wat die at …’
Er gewoon zijn, is al genoeg
‘Ik denk dat mensen iemand met ASS vaak nog als een alien zien. En er grapjes over maken. Dat vind ik jammer. Ik heb het gevoel dat mensen niet weten en ook niet willen weten wat autisme is. Ze moeten niet per se onderzoek erover doen, maar gewoon ons al niet zien als de rare of die ene stille van de klas, zou al fijn zijn.’
‘Of ik zelf stil of communicatief ben, hangt af van mijn batterij. Ik heb momenten dat ik niet praat. Ik ga soms met vrienden op café en luister dan alleen. Maar ik maak wel deel uit van het gesprek, als de stille observeerder. Er gewoon zijn, is soms al genoeg voor mij.’
Ik denk dat mensen iemand met ASS vaak nog als een alien zien
Joppe
Nog een worsteling: gender
‘Ik vind het moeilijk om met vreemden te praten. Maar soms doe ik het gewoon. Er zijn grote vriendschappen uit gekomen. En liefde ook …’
‘Liefde vind ik iets moeilijks. Maar dat is niet door mijn autisme, eerder doordat ik wat worstel met mezelf. Ik heb soms het gevoel dat ik gevangen zit in mijn eigen lichaam. Ben ik non-binair? Of zie ik mezelf eerder als man of als vrouw? Op dit moment vind ik mij het meest in het non-binaire. Ik zie wel wat de tijd brengt.’
‘Ik hou van anderen, maar mijn eigen tijd is me kostbaar. Als ik tijd doorbreng met jou, kost dat voor mij energie en wil dat zeggen dat ik je belangrijk vind. Maar een relatie vraagt meer dan er alleen maar te zijn. Ik weet niet of ik dat wel kan geven.’
Wat helpt
‘Dat ik op internet kan zoeken naar info over identiteit stelt me gerust. Zo ben ik stap voor stap meer over mezelf te weten gekomen. Zoek artikels met experts rond de thema’s die je interesseren. Ook getuigenissen zijn interessant: ik herken me soms in anderen.’
‘Verder kan ik als het nodig is met mijn psycholoog praten. Ik geloof dat therapie iedereen kan helpen. Het is niet dat je per se een depressie of zo moet hebben.’
‘Ook dat ik accepterende ouders heb waarmee ik over alles kan praten, is belangrijk. Ik heb het geluk dat ik in een veilige omgeving kan thuiskomen. Ik besef dat er veel jongeren zijn die zo’n support niet hebben.’
‘Wat ik nog wil zeggen: weet dat je je niet anders moet voordoen dan je bent. Neem de tijd om jezelf te leren kennen en accepteer jezelf daarna volledig.’
