Wasabi, de viervoetige zorgverlener

Nieuwe vormen van zorg en behandeling maken opgang. Dieren, vooral honden, kunnen daarin een rol spelen. We noemen die honden assistentiehonden. Dat is een overkoepelende benaming voor onder andere blindengeleidehonden, epilepsiehonden, hulphonden en signaalhonden (voor mensen met een auditieve beperking).

hond

Tekst: Philip Hoorne

Beeld: Nicky Borremans

Leestijd: 3 min

15/11/2021

De vzw Dyadis leidt assistentiehonden op en schenkt die gratis aan mensen met een ziekte of een handicap. De honden worden geselecteerd in het nest. Gespecialiseerde trainers geven de honden een opleiding, die anderhalf tot twee jaar duurt. De assistentiehond leert zo’n 50-tal bevelen. Na de opleiding komt het dier bij een baasje terecht.

Maar niet iedereen is geschikt om een assistentiehond te houden. Wie de verantwoordelijkheid niet kan dragen of zelden het huis verlaat, komt niet in aanmerking. In tegenstelling tot een gezelschapsdier hebben assistentiehonden een taak, namelijk hulp bieden.

Hulphonden hebben het voorbije decennium de weg gevonden naar woon- en zorgcentra en andere instellingen. Onder het toeziend oog van een geschoolde begeleider nemen ze deel aan recreatieve activiteiten. De honden spelen onder andere een rol bij het snoezelen, een belevingsgerichte manier van zorgverlening die de zintuigen prikkelt.

Helpende hond bij autismespectrumstoornis

Nicky Borremans begeleidt volwassenen met een autismespectrumstoornis (ASS) in De Okkernoot in Halle. Zij wordt bijgestaan door de hond Wasabi, een twee jaar oude Golden Retriever.

Nicky: ‘Ik zocht naar therapieën om de medicatie, die veelvuldig werd toegediend, te verminderen. Ik bezocht organisaties die activiteiten met paarden of honden aanbieden als therapie en raakte ervan overtuigd dat een dier een meerwaarde kan betekenen voor mensen met een beperking. In juli 2020 deed ik dan een aanvraag bij vzw Dyadis om een 'sociale instellingshond' te mogen inzetten.’

‘In april 2021 bracht Wasabi een eerste bezoekje aan De Okkernoot, samen met twee instructeurs. De reacties van de bewoners en het personeel waren zo positief dat we de samenwerking snel opstartten. Sindsdien komt Wasabi een paar uur per week op bezoek tijdens mijn therapiesessies.’

Wandelen en spelen

‘Samen met de instructeur, die de hond gedurende twee jaar had opgeleid, leerde ik hoe we het best met het dier konden omgaan, aan welke spelletjes hij kon deelnemen, hoe we in groepjes met hem konden gaan wandelen en hoe de bewoners konden helpen bij de verzorging van Wasabi.’ 

‘Er zijn 5 leefgroepen in De Okkernoot in Halle met in elke groep een 7-tal bewoners. Ik geef therapie aan alle bewoners, individueel of in groepjes. Wasabi volgt mij overal, ik bescherm hem. Sommige bewoners maken ongecontroleerde bewegingen of zijn luidruchtig. Dan stel ik Wasabi gerust en wijs de bewoner op het gedrag van de hond: Kijk, Wasabi is bang als je dat doet. Zo kunnen mensen met autisme op een laagdrempelige manier oefenen met lichaamstaal, coördinatie en timing, waardoor communicatieve vaardigheden en sociale interactie worden ontwikkeld.’

Extra gemotiveerd

‘Dieren geven duidelijke feedback op ongewenst gedrag of aangename omgangsvormen. Wasabi heeft geleerd om zich te laten aaien en knuffelen, wat de bewoners tot rust brengt. Hun hartslag en bloeddruk, zo stelden we vast, dalen door de liefdevolle aanwezigheid van het dier. Sommige bewoners komen niet graag buiten om te bewegen, maar als Wasabi erbij is zijn ze extra gemotiveerd.’

‘Wasabi blijft niet de hele tijd in de instelling, dat zou hem te zwaar belasten. Alsof jij 24 uur lang op je werkplek zou moeten blijven. Dyadis onderzocht of de hond bij mij een aangenaam verblijf had. Ze gingen na of mijn tuin voldoende groot is en ik hem in de omgeving voldoende ontspanning kon bieden na zijn dagtaak als therapiehond.’

‘Zolang ik in de Okkernoot werk, verblijft Wasabi bij mij thuis. Ik verzorg hem en neem hem mee telkens ik therapie geef. Dyadis blijft eigenaar van het dier en volgt het verder op. Ik houd een schriftje bij met de activiteiten die ik met Wasabi doe, de evaluaties en observaties, zodat we samen de werking continu kunnen verbeteren.’