Hein (44) fietste van Milaan tot Genk om aandacht te vragen voor kinderen met autisme
Een zinvolle invulling geven aan je vakantie? Daar krijg je enorm veel van terug, weet Hein Wijffels (44) intussen. Hij fietste deze zomer van Milaan tot Genk om meer begrip te vragen voor kinderen met autisme. Zelf is Hein papa van Louis-Henri, een heerlijk enthousiaste jongen van elf met autisme en een mentale beperking. Met 1250 kilometer in de benen, blikt Hein terug op zijn Giro de Louis. Een traject dat ons allemaal aanbelangt.
Maar liefst een jaar aan voorbereiding kostte het: de route uitstippelen, sponsors zoeken, trainen ... Hein en zijn vrouw Valerie – die manlief heel de rit bijstond – gaven Giro de Louis vorm, samen met een team sympathisanten. Dit gezin zette alles op alles om autisme onder de aandacht te brengen. Want het is niet evident om in onze maatschappij een kind met autisme op te voeden en de kansen te geven die het verdient. ‘Onze zoon kan niet voor zichzelf opkomen, dus doen wij het’, spreekt een bezorgde papa.
In dit gesprek is vooral Hein aan het woord, maar als een tandem afgesteld op elkaar, vulde Valerie geregeld Heins gedachten aan. Heel even kwam de jongste telg van de familie Marie-Julie (9) nieuwsgierig hallo zeggen, en ook Louis-Henri zelf kwam enthousiast zijn lege brooddoos tonen na de speelpleinwerking. ‘Kijk papa, ik heb vanmiddag àl mijn boterhammen opgegeten!’
De jaren negentig, dat was nog koersen met een leren riempje aan de pedalen
Hein Wijffels
Het begon met een boek
Het idee voor Giro De Louis rijpte al in 2020, toen Hein tijdens een burn-out begeesterd geraakte door het boek De Nieuwe fiets. De Nederlandse journalist Dirk Jan Roeleven beschrijft in dat boek hoe hij in de jaren negentig met vrienden ging fietsen in Italië. ‘De jaren negentig, dat was nog koersen met een leren riempje aan de pedalen’, mijmert Hein. ‘Toen dat riempje knapte onderweg, hielp een plaatselijke fietsenmaker Dirk Jan uit de nood.’ Ooit kom ik bij jou een nieuwe fiets halen, beloofde de schrijver. En zo geschiedde. Dirk-Jan fietste daarna op zijn gloednieuwe stalen ros terug naar Nederland.
Toen Hein dit las, voelde hij iets verschuiven vanbinnen en midden in een zwarte periode durfde hij voorzichtig opnieuw te dromen. ‘Ik nam toen het besluit: als ik terug hersteld ben, ga ik ook een koersfiets kopen in Italië en fiets ik terug naar huis. Het wordt mijn pelgrimstocht. Al snel groeide het idee om de fietstocht ten voordele van vzw De Regenboog te doen, een speelpleinwerking voor kinderen met een beperking. Zo zou ik de impact van autisme en van een mentale beperking kunnen laten zien aan de wereld.’
‘Voor zowel Valerie als mij voelde het als een noodzaak om ons verhaal bekend te maken, omdat ons gezin heel wat moet doorstaan. Er moet meer begrip komen, voor ons en voor alle gezinnen die ermee leven. Het is niet omdat je niets ziet aan het uiterlijk van een kind, dat er niets aan de hand kan zijn. Louis-Henri heeft een samenleving nodig die hem accepteert en helpt.’
Rotkind, scheer je weg
Of hij een concreet voorbeeld kan geven van het onbegrip waar ze zoal op botsen? ‘In een speeltuin wordt Louis-Henri wel eens scheef bekeken, soms zelfs uitgescholden. Hij reageert vaak zoals een tweejarige, maar mensen verwachten dat niet omdat hij er normaal uitziet. Hij neemt zomaar een speelgoedje af en zo … Als je dan ouders hoort roepen Rotkind, scheer je weg of volwassenen fysiek agressief ziet reageren op hem, dan zakt de grond onder je voeten weg.’
Hein probeert zijn emoties te verbergen, maar zijn mimiek verraadt pijn. Meer nog: een mix van pijn, onmacht en verweer. Nochtans geeft hij aan dat Valerie en hij vaak geen verweer hebben. ‘Op zo’n speeltuinmoment reageren, vinden we moeilijk. Wat ga je doen? Het kwaad is toch al geschied. Vaak gaan we gewoon weg. Noem het een vlucht. Het lijkt soms ook gewoon geen zin meer te hebben om het nog uit te leggen.’
Hij haalt zijn schouders op, en spreekt klare taal: ‘We zouden gewoon willen dat mensen niet te snel oordelen. Vraag je eens af waarom een kind zo’n gedrag vertoont. Er zou misschien iets aan de hand kunnen zijn? Het is niet zomaar een stout kind en wij zijn niet zomaar ouders die hun kind niet kunnen opvoeden. Vraag ons gewoon even wat er is met Louis-Henri.’
Grenzen overwinnen
Opdat mensen voortaan twee keer nadenken voor ze oordelen, om de maatschappij te sensibiliseren en voor een meer aangepaste vakantiewerking voor kinderen met een beperking, sprong Hein in het zadel. De start was in een buitenwijk van Milaan, bij de fabrikant van de fiets die hij koos. Een De Rosa, het fietsmerk waar Eddy Merckx nog mee reed. En daar ging papa Hein … Met mama Valerie die de volgwagen bestierde en hem bevoorraadde op afgesproken punten.
Hij doorkruiste Italië, Zwitserland, Liechtenstein, Frankrijk, Luxemburg, Duitsland en België in twee weken tijd. Een rit over bergen en door dalen. Hij zag landschappen veranderen en overwon grenzen, letterlijk en figuurlijk. Op dag één, na zo’n vijftig kilometer, passeerde hij de Madonna Del Ghisallo-kapel, bovenaan het Comomeer. Hij brandde er een kaarsje voor zijn tante die begin dit jaar overleed. Een belofte aan het thuisfront die hij absoluut waar wou maken.
Water bleek vaak zijn leidraad onderweg. Rivieren supporterden trouw en kabbelden mee langs de kant van de weg. Hoogtepunten van het traject? ‘De hoogste berg van de Vogezen, de Grand Ballon, overwinnen. Net voor de beklimming had ik het mentaal heel moeilijk en heb ik bijna mijn fiets in de Rijn gesmeten’, gniffelt Hein. ‘Maar plots was er een klik en leek het als vanzelf te gaan. Als die berg nog twintig kilometer langer was geweest, had ik ‘m ook beklommen. Nog een fantastisch moment was toen de kinderen ons kwamen bezoeken in de Saverne, op zo’n 500 kilometer van België. Marie-Julie heeft daar ook even meegefietst, wat fantastisch was.’
Wat zijn jouw fonteinen?
Dorpjes met altijd weer fonteinen brachten verkoeling tussen zijn tochten door uitgestrekte graanvelden. Er blijken veel parallellen te zitten tussen Giro de Louis en het echte leven, geeft Hein aan. ‘Die fonteinen hebben mij gered op moeilijke momenten. Het waren korte pauzes van verkoeling, die ik echt wel nodig had om door te kunnen.’
‘Dat is een goede reminder voor nu ik weer thuis ben. Ik heb kleine momenten van intens geluk nodig om de moeilijke momenten aan te kunnen. Voorbeelden waar ik zoal gelukkig van word? In mijn kindertijd was dat van rauwe rabarber snoepen bij mijn tante. En onlangs werd ik bijvoorbeeld helemaal blij toen ik de plaat A mio padre van Andrea Bocelli ontdekte. Gewoon de simpele dingen dus.’
Wat het belangrijkste is wat hij geleerd heeft tijdens deze tocht? ‘Balans vinden. En dat mijn veerkracht na mijn burn-out toch nog niet zo teruggeveerd is als ik dacht. Ik voel dat ik opnieuw bewuster moet voelen wie ik ben als persoon en wat ik nodig heb. En dat ik keuzes moet maken in wat echt belangrijk is voor mij en aan die dingen ook meer tijd en aandacht besteden.’
Net voor de beklimming smeet ik bijna mijn fiets in de Rijn
Hein Wijffels
Als je tijdens je vakantie je inzet voor iets wat dicht bij je staat, geeft dat zoveel voldoening
Hein Wijffels
Van de Tour de France tot de decompressie
Heins hoofd was tijdens zijn Giro de Louis soms leeg en draaide soms op volle toeren. ‘Als je twee weken aan het fietsen bent, doet dat iets met een mens. Eén bepaald moment dat ik echt dat ik Marie-Julie zag schommelen aan een berghuisje, gewoon omdat mijn brein mij deed geloven dat mijn dochter op die lege schommel zat. En ik heb mij ook wel een renner in de Tour de France gewaand,’ bekent Hein ietwat schoorvoetend, ‘met commentator en alles (lacht). En toen ik aankwam in Genk en er zoveel mensen de laatste vijf kilometer meefietsten tot in het voetbalstadion van KRC Genk, waar we allemaal samen een ererondje mochten rijden rond het plein. Dat was ook echt kiekenvel.’
De rit deed iets met Heins hart en hoofd, maar zeker ook met zijn benen, blijkt vooral achteraf. ‘Momenteel bevind ik me in een soort van decompressie, zowel op fysiek als mentaal vlak. Ik had een jaar lang hiernaar toegeleefd en als alles dan achter de rug is, val je in een soort gat. Mijn eerste fietstochtjes thuis, zorgden voor prikkende bovenbenen. Een weerslag, zeg maar.’
Maar dat hij het zo weer zou doen, want wat was dit een waardevolle invulling van zijn vakantie. ‘Als je iets doet wat dicht bij je staat, geeft dat zoveel voldoening en krijg je er zoveel voor terug. De fietstocht was voor mij ook een soort van verwerking en een kans om even stil te staan bij alles wat er zich de laatste jaren heeft afgespeeld.’
Het is een pittig parcours dat Hein en Valerie al achter de rug hebben. En ook in de toekomst zullen ze nog stevig in hun schoenen mogen staan want hun zoon blijft levenslang één-op-één-begeleiding nodig hebben. Hein: ‘De kracht van Valerie en mij is dat we altijd kunnen rekenen op elkaar. Als een van ons twee het moeilijk heeft, trekt de andere die weer vooruit. En als wij er ooit niet meer zullen zijn, dan ben ik er zeker van dat we een plan voor Louis-Henri samen hebben uitgestippeld. Na onze Giro de Louis heb ik er het volste vertrouwen in dat ons gezin een weg zal vinden, ook al wordt het een moeilijke weg.’