Afwijkend resultaat screening dikkedarmkanker: ik ga dood, dacht ik
'Zegt de naam Luc Colemont je iets? Deze arts is de geestelijke vader van het bevolkingsonderzoek dikkedarmkanker. Ik ben de man zeer erkentelijk. Mogelijk heeft hij mijn leven gered.'
‘Op 11 mei 2023 ontving ik een mail met de mededeling dat ik het resultaat van het bevolkingsonderzoek dikkedarmkanker op Mijngezondheid.be kon terugvinden. Sinds ik vanaf mijn 50ste tot de doelgroep voor deze screening behoor, stuurde ik bij elke tweejaarlijkse uitnodiging een stoelgangstaal in. Altijd was het resultaat niet-afwijkend. Goed dus.’
‘Dit keer is het afwijkend. Ik staar naar het woord en laat de betekenis ervan tot mij doordringen. Mijn volgende handeling is compleet irrationeel. Ik verlaat de website, sluit mijn mailpostbus en start de computer opnieuw op, alsof ik geloof dat mijn ogen mij hebben bedrogen. Natuurlijk is dit niet het geval. Er staat nog altijd afwijkend. Mijn volgende gedachte is kort en bondig: ik ga dood.’
Afwijkend. Ik staar naar het woord en laat de betekenis ervan tot mij doordringen
Philip Hoorne
Reddingsboei
‘In de mail die ik kreeg, en ook in de brief die ik enkele dagen later per gewone post ontvang, staat een website voor meer informatie. Er zat meer bloed in mijn stoelgangstaal dan normaal, lees ik. En verder: Dat kan verschillende oorzaken hebben en betekent niet noodzakelijk dat je poliepen of dikkedarmkanker hebt. Er is bijkomend onderzoek nodig. Met een kijkonderzoek of coloscopie kunnen darmpoliepen worden opgespoord en verwijderd. Deze poliepen kunnen de voorbode van dikkedarmkanker zijn.’
‘Ik zoek op het internet naar informatie over dikkedarmkanker, vooral hoeveel mensen eraan overlijden interesseert me. Maar angst is een slechte raadgever. Ik moet geloven in een goede afloop. Wat anders? Ik breng mijn huisarts op de hoogte. Zij probeert mij gerust te stellen en raadt mij aan om meteen in het ziekenhuis een telefonische afspraak te maken voor een coloscopie. Die zal de oorzaak van het afwijkend resultaat aan het licht brengen.’
‘Mijn huisarts kent mij, weet dat ik waarschijnlijk al uitgebreid Dokter Google heb geraadpleegd. Dat heeft ze helemaal goed. Ik weet nu wat te doen. Coloscopie is het toverwoord, mijn reddingsboei. Maar dat neemt mijn bezorgdheid niet weg.’
Zes weken
‘Ik telefoneer naar het secretariaat van het Centrum Inwendige Ziekten. Een afspraak maken met een specialist verloopt tegenwoordig op deze manier: als je geen voorkeur hebt voor een bepaalde arts, en die heb ik niet, dan krijg je droogweg de eerst beschikbare datum en arts voorgesteld. Niet in vraagvorm, maar als mededeling. Ik vind het best zo. Gezondheid komt op de eerste plaats. Daar moet alles voor wijken.’
Philip Hoorne
° 1964
is redacteur bij CM
In mijn dikke darm woekeren mogelijk kwaadaardige cellen en die mogen nog zes weken lang hun ongestoorde gangetje gaan. Zes weken!
Philip Hoorne
‘Op 15 mei al heb ik een afspraak met een ervaren, niet meer zo jonge gastro-enteroloog. Dat is een arts-specialist die maag-, darm- en leverziekten behandelt. Google leerde mij dat deze raadpleging slechts een opstapje is naar de coloscopie. Dat blijkt ook zo te zijn. De specialist legt mij uit wat een coloscopie precies inhoudt. Een flexibele slang wordt via de anus ingebracht. Weefsel aan de binnenkant van de darm kan worden weggenomen voor onderzoek. Zijn er poliepen te zien, dan worden die verwijderd. Darmpoliepen zijn uitstulpingen van het darmslijmvlies die variëren in grootte en vorm. Omdat poliepen kunnen uitgroeien tot darmkanker, worden ze opgespoord en weggenomen.’
‘De specialist spreekt snel en stil zodat ik een paar keer moet vragen om te herhalen wat hij net zei. Dat vind ik stom van mezelf en de dokter ook, of beeld ik me dat maar in? Ik wil elk woord uit zijn mond duidelijk in me opnemen. Voor de dokter is dit dagelijkse kost, een uitleg die hij al ontelbare keren heeft gegeven. Voor mij echter is dit een zaak van leven en dood.'
'Als een dokter opstaat van achter zijn bureau, dan weet je als patiënt dat je hetzelfde hoort te doen. Hij verwijst me naar het secretariaat om een datum voor de coloscopie te prikken. Groot is mijn teleurstelling als ik verneem dat die niet vroeger kan plaatsvinden dan op 22 juni. Ik sta perplex. Impliceert het afwijkend resultaat van de screening geen hoogdringendheid, vraag ik aan de secretaresse. Als die van neen schudt, herhaal ik mijn vraag voor haar collega die iets verder aan een bureautje zit, alsof die welwillender zal zijn. Helaas, aandringen heeft geen zin. In mijn dikke darm woekeren mogelijk kwaadaardige cellen en die mogen nog zes weken lang hun ongestoorde gangetje gaan. Zes weken!’
Grote schoonmaak
‘In de brochure die ik meekrijg naar huis staat wat ik moet doen als voorbereiding op de coloscopie, die onder lichte narcose zal worden uitgevoerd. Vanaf enkele dagen voor het onderzoek mag ik bepaalde voedingsmiddelen niet meer eten. De dag voor het onderzoek mag ik vóór de middag nog een vezelarme maaltijd nuttigen. Om mijn dikke darm leeg en proper te krijgen, moet ik twee keer twee liter water, thee, bouillon of appelsap drinken, met op nauwgezette tijdstippen twee keer een in water opgelost poeder. Daarnaast moet ik een laxeermiddel innemen.’
‘Dankzij de duidelijke instructies, op papier en met een filmpje op de website van het centrum, verloopt de voorbereiding vlekkeloos. Ik drink in normale omstandigheden anderhalve liter plat water per dag. Maar mijn darm schoonspoelen vergt wel héél veel water. Ik heb het volume een beetje onderschat. Maar wat moet, dat moet. En heel belangrijk, dat ondervind ik al gauw, is dat ik absoluut in de buurt van het toilet moet blijven.’
Vreemd, binnenkijken in je eigen darmstelsel
Philip Hoorne
Poliepen
‘Dan is het eindelijk 22 juni. Na de coloscopie ontwaak ik sneller dan ik had verwacht uit de narcose, een roesje, zoals ze dat in het ziekenhuis ietwat kleuterachtig omschrijven. Ik weet het niet meer precies, maar ik meen dat het hele gebeuren nog geen uur heeft geduurd. Ik word naar mijn kamer gerold. Even later komt een verpleegkundige mij halen. De gastro-enteroloog heeft het resultaat van het kijkonderzoek. Ik mag het verdict gaan aanhoren. In de wachtruimte sla ik een praatje met een dame die hetzelfde onderzoek onderging. Ook zij wacht in spanning af op wat komen zal.’
‘Uiteindelijk blijkt dat er in mijn dikke darm twee redelijk grote poliepen zijn weggehaald. De dokter toont mij beelden van de poliepen. Vreemd, binnenkijken in je eigen darmstelsel. Even ben ik van mijn melk als de dokter terloops zegt dat mijn darm niet helemaal proper was. Dat verbaast mij, want ik heb het voorbereidend stappenplan minutieus gevolgd. ’s Ochtends, enkele uren voor de coloscopie, bestond mijn ontlasting enkel nog uit water. Hopelijk zijn er daardoor geen poliepen de dans ontsprongen, denk ik meteen.’
Hoed af
‘Vanaf nu zal ik gedurende 10 jaar geen uitnodigingen meer ontvangen voor het bevolkingsonderzoek dikkedarmkanker. Wel moet ik over drie jaar terug naar het ziekenhuis voor een volgende coloscopie. Poliepen groeien traag. In drie jaar tijd kunnen ze geen noemenswaardige schade aanrichten. Dat stelt mij gerust. Ik zit nu in een opvolgingstraject waar ik zelf de controle over heb. Ik verlaat het ziekenhuis met een gevoel van opluchting.’
‘Dankzij mijn deelname aan het gratis bevolkingsonderzoek heb ik een kankerdiagnose, die mogelijk op de loer lag, afgewend. Ik neem mijn hoed af voor de preventieve geneeskunde. Het bevolkingsonderzoek heeft al veel mensenlevens gered en zal dat blijven doen.’
