Erectiestoornissen zorgen nog steeds voor het schaamrood op de wangen
Heb je een penis? Dan is de kans groot dat je in je leven met erectiestoornissen te maken krijgt. Toch praten we er nauwelijks over en zoeken we veel te laat hulp. ‘Nochtans geraakt 95% er na een doktersbezoek weer vanaf’, stelt androloog Ahmed Mahmoud van UZ Gent gerust.
Als de vlag een keer halfstok hangt in de slaapkamer is dat niet meteen iets om je zorgen over te maken. Het overkomt iedereen wel eens. Valt het meerdere keren voor gedurende enkele maanden, dan heb je een erectiestoornis. En dat blijkt nogal een taboe te zijn.
‘Ik heb patiënten gezien die 10 jaar met hun klachten bleven rondlopen’, bevestigt Mahmoud. ‘De patiënt zei niets, de partner zei niets. Al die jaren leefden ze zonder seksueel contact. Jongere mensen zoeken doorgaans gelukkig sneller hulp.’
Mensen lopen soms 10 jaar met hun klachten rond
Ahmed Mahmoud
Dat je niet te lang met je klachten blijft rondlopen, is belangrijk. Erectieproblemen hebben een impact op je levenskwaliteit. Ze kunnen op termijn een depressie, relatieproblemen of onvruchtbaarheid veroorzaken. Soms zijn ze zelfs een alarmsignaal van een onderliggende aandoening.
‘Een hart- en vaatziekte, bijvoorbeeld’, verduidelijkt Mahmoud. ‘Het komt voor dat iemand een erectiestoornis heeft en drie jaar later een hartaanval krijgt. De slagader van de penis is kleiner en raakt sneller geblokkeerd, de kransslagader van het hart volgt pas later. Boven de 40 jaar doe ik daarom altijd een hartonderzoek. In vele gevallen vind ik iets.’
Ochtenderectie als bewijs
Een erectie krijg je door zintuiglijke prikkelingen van de zenuwen. Die zitten in je rug en zorgen ervoor dat de slagader van je penis opengaat. Zo vloeit er bloed naartoe. Hierdoor sluiten de aders zich en dat maakt je penis stijf.
Onderweg naar de finish kan er op verschillende plaatsen een kink in de kabel komen. ‘Om te beginnen in het hoofd natuurlijk’, legt Mahmoud uit. ‘Bijna bij iedereen met seksuele klachten speelt er ook een psychologische factor zoals stress, onzekerheid of faalangst.’
‘Sommige mensen hebben onrealistische verwachtingen. Door hun kameravonturen te spiegelen aan wat ze zien in porno, bijvoorbeeld. De fantasie ligt op den duur zo ver van de werkelijkheid, dat het met hun eigen bedpartner niet meer lukt.’
Sommige mensen met erectiestoornissen krijgen jaren later een hartaanval
Ahmed Mahmoud
Bijna bij iedereen speelt ook een psychologische factor
Ahmed Mahmoud
‘Personen die ouder worden, hebben het dan weer moeilijk met hun bedprestaties in vergelijking met vroeger. Ze willen even vaak en even snel na elkaar seks hebben als toen ze jong waren, maar dat lukt niet meer. Nadat je klaargekomen bent, volgt een periode waarin prikkels geen effect hebben. Hoe ouder je bent, hoe langer die periode duurt. Je kunt dat niet forceren.’
Hét bewijs dat het probleem vooral tussen je oren speelt? Een ochtenderectie. Als je die nog krijgt, dan werkt alles zoals het moet volgens Mahmoud. ‘Fysiek gezien dan toch. Ik volg je verder op samen met een psycholoog of seksuoloog.’
Testosteron niet de enige oorzaak
‘Tijdens een eerste consultatie breng ik altijd je medische voorgeschiedenis in kaart. Wanneer ontstonden je problemen? In welke omstandigheden komen ze voor? Neem je medicatie? Heb je slaapproblemen? Lage rugproblemen? Ik meet je bloeddruk. Doe een labo-onderzoek om je suiker, cholesterol en hormonen te meten.’
Mensen met erectieproblemen denken vaak dat ze een testosterontekort hebben. Maar dat is meestal niet zo. ‘Het is net de omzetting van het mannelijke naar het vrouwelijk hormoon dat voor een erectie zorgt’, verklaart Mahmoud. ‘Als die omzetting blokkeert of te veel gebeurt, dan krijg je problemen. Covid zorgde ook voor erectiestoornissen, net omwille van de impact op de hormoonhuishouding. En je ziet het bij personen met obesitas. Zij hebben vaak te veel vrouwelijke hormonen.’
‘Diabetes is een andere belangrijke oorzaak. Meestal ontdekken we die ziekte pas door de erectieproblemen. In het geval van obesitas of diabetes kan de hulp van een diëtist de problemen al voor een stuk oplossen.’
Menopauze: ‘Wees er niet bang voor’
Lees meer Covid zorgde voor erectiestoornissen
Ahmed Mahmoud
Gezonde levensstijl, gezonde penis
Hart- en vaatziektes, diabetes, obesitas … Het valt op dat veel van de oorzaken van erectiestoornissen te maken hebben met levensstijl. ‘Je neemt inderdaad al een grote voorsprong met een gezonde levensstijl’, bevestigt Mahmoud.
‘Dat betekent dat je zo veel mogelijk gezonde voeding eet zoals volkoren granen, noten, veel groenten, een beetje vis en fruit. En dat je zo weinig mogelijk alcohol drinkt en niet of zelden rookt. Daag jezelf ook uit om voldoende te bewegen of te sporten.’
Al zijn aan dat laatste blijkbaar ook risico’s verbonden. In specifieke omstandigheden dan toch. ‘Als je vaak en lang op de fiets zit, dan kan je zadel een zenuw of bloedvat aantasten', verduidelijkt Mahmoud. 'Je krijgt dan tintelingen. Uit een studie bij de politie van New York bleek dat de helft van de fietsbrigade erectiestoornissen had. Ze vervingen de zadels door een exemplaar zonder neus, om de penis te beschermen, en het probleem was opgelost.’
‘Fanatieke fitnessbezoekers of bodybuilders moeten dan weer oppassen met eiwitshakes. Ik zie heel veel mensen met klachten omwille van die shakes. De oorzaak is nog niet helemaal duidelijk, sommige zijn besmet met anabole steroïden.’
Het blauwe pilletje
Wil je verlost worden van je erectieproblemen, dan moet je dus de oorzaak behandelen. Al dan niet met de hulp van verschillende zorgverleners. Het kan even duren voor die behandeling zijn vruchten afwerpt.
‘In de tussentijd is er medicatie, zoals Viagra, het bekende blauwe pilletje. Ik schrijf deze pillen zo weinig mogelijk voor, meestal neem je ze maar tijdelijk. Ze helpen om het vertrouwen op te krikken. Want als een erectie krijgen mislukt, dan begin je na te denken of het een volgende keer ook zal mislukken. Zo zet je een vicieuze cirkel in gang. Medicatie kan die vicieuze cirkel helpen doorbreken.’
En misschien nog het allerbelangrijkste: praat over je problemen, blijf er niet mee zitten. Onder de 40 jaar kampt zo’n 10% met erectiestoornissen, rond 40 jaar is dat zo’n 20% en vanaf 70 jaar de helft. Je bent dus niet de enige.
‘Toch wordt er heel weinig over gepraat in privékringen’, beaamt Mahmoud. ‘Koppels willen elkaar sparen, hun partner niet in verlegenheid brengen. Maar dat heeft natuurlijk impact op de relatie. Veel koppels gaan uit elkaar door dit probleem.’
‘Patiënten zijn het ook niet gewoon om met hun intieme delen naar een arts te stappen. Ze laten zelden hun penis onderzoeken. Veel van hen zijn niet op hun gemak de eerste keer dat ze op consultatie komen. Ik probeer hen gerust te stellen en een vertrouwensband op te bouwen. Je mag over alles praten, niets is hier taboe.’
Bodybuilders moeten oppassen met eiwitshakes
Ahmed Mahmoud