Ben jij een jonge mantelzorger?
Jong en onbezonnen? Dat is niet voor iedereen zo: een op de vijf studenten moet thuis een extra handje toesteken en/of voor iemand zorgen omdat die ziek is, een verslaving of beperking heeft. Samana wil scholen mantelzorgvriendelijk maken. Pam Verwilghen, schoolcoach bij Samana, legt uit hoe.
Wat is een jonge mantelzorger?
Pam Verwilghen: ‘Een jonge mantelzorger is iemand die thuis extra taken moet opnemen omdat bijvoorbeeld één van de ouders ziek of afwezig is of met een broer of zus die extra zorgen nodig heeft. Ze helpen bij het huishouden, doen boodschappen of zorgen voor iemand in het gezin.’
‘Jonge mantelzorgers hebben vaak niet door dat ze er een zijn. Zij nemen die extra taken op zonder daarbij stil te staan. Het is belangrijk dat ze weten dat ze een mantelzorger zijn en dat ze weten dat niet alleen zijn.’
Welke uitdagingen komen bij mantelzorgen kijken?
‘Soms hebben mantelzorgers niet genoeg tijd om alles rond te krijgen. Als ze heel de dag naar school moeten én thuis nog allerlei taken hebben, krijgen ze niet altijd alles gedaan. Vaak laten ze dan het schoolwerk liggen omdat voor iemand zorgen of het huishouden belangrijker is.’
‘Ook mentaal is mantelzorgen niet evident. De jongeren maken zich zorgen over de persoon die extra zorgen nodig heeft. Een jonge mantelzorger staat er vaak een beetje alleen voor. Het is niet makkelijk om aan anderen te vertellen dat je thuis nog extra werk hebt. Als je niemand hebt om er over te praten, heb je geen uitlaatklep. Sommigen hebben ook geen tijd voor een hobby, dus die uitlaatklep valt ook weg.’
‘Sommige jonge mantelzorgers komen vaak te laat op school en hebben de naam om niet in orde te zijn, zonder dat iemand weet hoe dat komt. Dat kan een eenzaam gevoel zijn.’
‘Ook over de financiële situatie maken ze zich vaak zorgen. Een inkomen dat wegvalt omdat iemand ziek is of medische kosten die hoog oplopen, zorgen voor stress. Soms moeten er een keuze worden gemaakt die ten koste van welbevinden van de mantelzorger gaat.’
Zijn er ook positieve dingen aan mantelzorgen?
‘Mantelzorgen is zwaar, maar niet alleen negatief. Een jonge mantelzorger staat vaak met een andere blik in het leven, is vaak zelfstandiger en staat met meer zelfvertrouwen in het leven omdat ze meer wijsheid en kennis hebben over bepaalde dingen.’
‘Een jonge mantelzorger heeft dikwijls een goede band met het gezin. Als je voor iemand zorgt, krijg je daar een warme band mee.’
Wat doet het scholenproject?
‘Het scholenproject van Samana brengt eerst de noden van jonge mantelzorgers in kaart en bespreekt dan met de school wat we kunnen doen om hen te ondersteunen. Hiervoor bevragen we leerkrachten en leerlingen anoniem.’
‘Daarna denken we met een groepje leerlingen na over wat we kunnen doen voor mantelzorgers. We informeren scholen over mantelzorg, want velen hebben daar nog nooit over gehoord. We geven infosessies zodat jongeren mantelzorg leren kennen en zich daarin kunnen herkennen. Het is belangrijk dat jongeren weten dat ze niet alleen zijn.’
‘Samen met de school en de leerlingen zoeken we naar concrete acties die een school kan ondernemen om de school mantelzorgvriendelijk te maken. Die acties proberen we te verankeren zodat het een duurzame oplossing is.’
Waar kunnen jonge mantelzorgers terecht?
Als jonge mantelzorger kan je terecht bij een CLB-medewerker op je school of je kan contact opnemen met Samana en ZoJong!. De Vlaamse overheid lanceerde een website waar je alle info over mantelzorg kunt vinden en terechtkunt met je vragen.
Ook op Instagram kan je Samana volgen.
