Kwispelend naar het werk dankzij de kantoorhond
Een kantoorhond zou een positief effect hebben op het welzijn van medewerkers. Maar wat met mensen die geen nood hebben aan een hijgende collega? En zijn die extra aaitjes voor de dieren zelf alleen maar een zegen? We leggen het voor aan hondengedragsdeskundige Miet Lambrichts (40), onderzoeker werknemerswelzijn aan de KU Leuven Joni Delanoeije (32) en bedrijfsleider Frederik Knapen (39) die zelf ook een viervoeter heeft rondhuppelen.
Sigmund Freud nam zijn hond steevast mee naar therapiesessies
Onderzoeker werknemerswelzijn Joni Delanoeije
Fenomeen kantoorhonden
Miet Lambrichts: ‘Sommige bedrijven hebben een vaste kantoorhond, anderen werken met een beurtrol. Honden mogen dan afwisselend een dag met hun baasje mee. Nog andere werkgevers laten meerdere honden samen toe. Ze letten er best op dat de dieren voldoende tijd krijgen om aan elkaar te wennen. Net zoals sommige mensen niet met elkaar overweg kunnen, hebben honden het ook niet altijd op mekaar begrepen. Push hen niet om contact te maken.’
Joni Delanoeije: 'Het fenomeen kantoorhonden is - zoals wel vaker - overgewaaid uit de Verenigde Staten. Daar bestaat al sinds 1999 een Breng je hond mee naar het werk-dag. In Europa nam het aantal kantoorhonden de voorbije tien jaar met mondjesmaat toe. Sinds de coronacrisis kwam het nieuwe werken in een stroomversnelling. We kijken sindsdien positiever naar thuiswerk, maar ook naar nieuwe werkpraktijken op kantoor, zoals kantoorhonden.’
Frederik Knapen moet je niet meer overtuigen. Zijn honden vergezellen hem al vijftien jaar naar kantoor. ‘Ik schat dat Medialife een van de eerste Limburgse bedrijven was waar ook kwispelende medewerkers opdoken. Eerst nogal logisch, want ik bouwde mijn zaak bij mij thuis uit. Maar ook na de verhuis naar een eigen kantoorruimte ben ik mijn hond blijven meenemen. In het begin deed ik het vooral uit dierenwelzijn. Ik nam geen hond in huis om hem de hele dag alleen te laten. Toen ik zag hoeveel plezier medewerkers aan een dier op kantoor beleven, raakte ik pas echt voor het idee van kantoorhonden gewonnen.’
‘In de loop der jaren zijn er natuurlijk een aantal honden de revue gepasseerd. Momenteel ben ik het baasje van Sky, een bordercollie van zeven jaar. Sky is zowat de mascotte van Medialife. Klanten kennen haar bij naam. Sommigen vragen vlakaf of ze bij ons in plaats van op het eigen bedrijf kunnen vergaderen want met een hond in de buurt is dat veel leuker', zegt Frederik lachend.
En de band tussen en mens en dier lijkt sinds corona nog hechter. 'We namen niet alleen massaal meer honden in huis, we bewaken nu ook veel sterker onze work-lifebalance. Meer dan vroeger beschouwen we onze hond nu als een deel van de familie, waardoor we hem niet langer een ganse dag alleen willen laten. Tegelijk zijn er meer tweeverdieners en eenoudergezinnen dan ooit. Opvang vinden voor je hond is in die gevallen niet eenvoudig’, pikt Joni in.
Wie enkel stilstaat bij de praktische voordelen van kantoorhonden, miskent volgens Joni Delanoeije de vele positieve emoties die vrijkomen bij de interactie tussen mens en dier. 'In de nabijheid van dieren voel je je meer ontspannen, waardoor je je meer openstelt in gesprekken. Het is niet voor niks dat psycholoog Sigmund Freud zijn hond steevast meenam naar therapiesessies (glimlacht).'
‘Dat merk ik bij ons ook. Hoe moeilijk het gesprek met die klant ook is of hoeveel kwaadheid je ook voelt opborrelen, kijk in de ogen van een hond en de stress glijdt meteen van je af. Een dier is altijd zichzelf, altijd vrolijk. Van je collega’s kun je dat niet altijd zeggen (lacht). Het maakt niet uit of we opnames hebben of een feestje organiseren: Sky is er altijd bij. Ze figureert trouwens in heel wat van onze bedrijfsfilmpjes. En wat nog beter is, ze maakt de collega’s niet alleen gelukkig, ze zorgt ook voor onze fysieke gezondheid. Want elke middag trekken we er met haar op uit voor een wandeling’, zegt Frederik.
Ondanks de toenemende populariteit van kantoorhonden, is er op vandaag weinig formeel beleid. Dat merkt ook Joni: ‘Er zijn geen regels, geen voorschriften en ook in het arbeidsreglement is niets voorzien. Nochtans is het belangrijk om ook op juridisch vlak de puntjes op de i te zetten. Bedrijven doen er goed aan om een en ander met hun personeel te bespreken. Ook wie het niet op honden begrepen heeft, moeten zijn stem kunnen laten horen. Zorg dat er duidelijke regels zijn of baken eventueel zones af op kantoor waar de hond niet mag komen.'
Dankzij onze kantoorhond trekken we er ook elke middag op uit voor een wandeling
Bedrijfsleider Frederik Knapen
Waak er als baasje over dat je hond ook op kantoor een rustige plek heeft
Hondengedragstherapeut Miet Lambrichts
Niet op honden begrepen
'Je kunt het je als hondenliefhebber wellicht niet voorstellen, maar er zijn ook mensen die geen nood hebben aan interactie met honden. Ook daar moet je respect voor hebben. Want waar jij als baasje weet dat een witte broek in combinatie met je sloeber geen goed idee is, kun je je als leek al eens grondig mispakken (lacht). Niet iedereen is fan van hondenhaar of kwijl op zijn kleren. En dat is oké,' vult Miet aan.
'Net daarom is het zo belangrijk om bij het uitwerken van een hr-beleid waarin ruimte is voor kantoorhonden naar ieders bezorgdheden te luisteren. Niemand mag geforceerd worden om contact met dieren te maken. Laat staan dat iedereen straks met een hond op de schoot op kantoor moet zitten. Integendeel, er zijn nu eenmaal ook mensen met allergieën en mensen die bang zijn voor honden. Ook zij moeten zich goed voelen op het werk. Dat is een noodzakelijke voorwaarde wil je de voordelen van kantoorhonden optimaal benutten', vervolledigt Miet.
‘Negatieve reacties heb ik in al die jaren eigenlijk nooit gehad. Behalve van pakjesdiensten misschien. Sky durft al eens hevig te blaffen als zij het gebouw binnenstappen. Dat komt doordat die mannen vaak een petje dragen, op hoofddeksels heeft ze het niet begrepen (knipoogt).’
Op een enkele werknemer met allergieën na, bezorgt Sky Frederik eigenlijk geen kopzorgen. Het kantoorhondenproject van Medialife is een succes. ‘In mijn beleving zijn echt acht op de tien mensen die hier binnenkomen hondengek. Mensen overladen haar met knuffels en aaitjes. Het grote voordeel aan Sky is ook dat ze meestal heel rustig is. Ze springt niet op, blaft niet. Een van onze regisseurs is allergisch, maar echt meer last door haar aanwezigheid ervaart hij gelukkig niet. Ook hij blijft Sky vrolijk aanhalen,’ zegt Frederik met de glimlach.
Goed voor mens en dier
‘Een kantoorhond wordt vaak met de nodige oohs en aahs overladen. Iedereen wil het beestje aanraken of oppakken. Waak er als baasje over dat je hond ook op kantoor een rustige plek heeft. Leg zijn kussen niet op een looproute naar de printer, maar in een hoek waar weinig passage is. Een hond die voortdurend het gevoel heeft dat mensen op hem afkomen, vindt geen rust en dat kan zich vertalen in vervelend gedrag’, weet Miet.
Als je in staat bent om de lichaamstaal van je hond te lezen, kom je volgens Miet al heel ver. 'Een hond die goed in z’n vel zit, heeft de ogen al eens gesloten en reageert niet op elke prikkel. Ligt je hond ook in de vreemde kantooromgeving af en toe op zijn zij of opgerold in een bolletje te slapen, dan is dat een zeer goed teken.’
‘Signalen van stress zijn dan weer hijgen, trillen of overmatig kwijlen. Maar ook het kopje afwenden bij aanrakingen en de staart laag houden kan erop wijzen dat een hond zich niet helemaal top voelt. Maak je voor het eerst contact met een hondje? Aai hem dan onder de kin en niet bovenop zijn kop. Stop na vijf seconden en kijk wat de hond aangeeft. Loopt hij weg? Laat hem dan met rust. Duwt hij met zijn neus tegen je hand? Dan kun je met een gerust hart verder aaien. Zorg dat hij er op elk moment voor kan kiezen om weg te lopen. Leg het initiatief dus bij je hond.'
‘Sky is een echte knuffelaar. Ze trippelt van bureau naar bureau op zoek naar strelingen. Ze blijft nooit lang bij iemand liggen, maar verdeelt haar tijd en aandacht netjes over het hele kantoor. Wanneer ze genoeg geknuffeld heeft, kruipt ze in haar mand en doet ze een dutje. Ik heb alleszins nog nooit gemerkt dat naar kantoor komen haar stress bezorgt, anders zou ik het niet doen’, aldus Frederik.
Ondanks de mooie getuigenis van Frederik maant Miet aan tot voorzichtigheid: 'Hoe mooi ik het principe van kantoorhonden ook vind, denk goed na voor je ervoor kiest. Wees je ervan bewust dat je op die eerste dagen waarschijnlijk net iets minder werk zult verzetten. Het is normaal dat je in het begin meer aandacht hebt voor het gedrag van je hond. Voelt hij zich oké? Hoe weet ik of hij zijn behoefte moet doen? Hoe zorg ik ervoor dat hij niet door het ganse gebouw rent? Als je van jezelf weet dat je die tijdsinvesteringen liever niet maakt, begin er dan niet aan. Want iedereen moet zich er goed bij voelen: jij, je hond en je collega's.'
Maak je voor het eerst contact met een hondje?
Volg dan het stappenplan van hondengedragsdeskundige Miet Lambrichts
1. Aai hem dan onder de kin en niet bovenop zijn kop
2. Stop na vijf seconden en kijk wat de hond aangeeft
3. Loopt hij weg? Laat hem dan met rust
4. Duwt hij met zijn neus tegen je hand? Dan kun je met een gerust hart verder aaien
5. Zorg dat hij er op elk moment voor kan kiezen om weg te lopen. Leg het initiatief dus bij de hond
KULeuven en Aap onderzoeken of jouw hond, de hond van je collega of die van je verantwoordelijke past binnen je werkomgeving. Meer info? www.kantoorhonden.be