Wat te doen bij vroegtijdige zorgplanning?
Het is voor iedereen nuttig om vooraf na te denken over zijn of haar zorgvoorkeuren: vroegtijdige zorgplanning.
Stilstaan en nadenken bij wat je belangrijk vindt in je gezondheidszorg is altijd zinvol. Of je nu gezond of ziek bent.
Als je op een dag je wensen niet meer zelf kunt uitdrukken, bijvoorbeeld bij gevorderde dementie of coma, moeten anderen soms moeilijke beslissingen nemen in jouw plaats. Nog moeilijker wordt het als jouw naasten je mening niet kennen.
Nadenken over jouw wensen en voorkeuren voor jouw toekomstige zorg, en erover spreken met naasten en zorgverleners, dat is vroegtijdige zorgplanning.
Hoe begin je eraan?
Kaarten 'Levenswensen'
Lees meerDenk na
Vroegtijdige zorgplanning begin je het best goed op tijd. Begin er in elk geval aan voordat je er niet meer toe in staat bent. Wat is belangrijk voor jou in de toekomst?
Denk na over ...
- je wensen als wilsbekwame patiënt (je bent in staat om je wil en voorkeuren zelf te uiten, en om de gevolgen van je beslissingen realistisch te kunnen inschatten)
Bijvoorbeeld: Wat betekent levenskwaliteit voor jou? Hoe sta je tegenover euthanasie? Wie wil je als vertrouwenspersoon om je bij te staan? - je wensen als je wilsonbekwaam zou worden (je bent niet meer in staat om je wil en voorkeuren zelf te uiten, bijvoorbeeld in geval van coma of gevorderde dementie)
Bijvoorbeeld: Wie wens je als vertegenwoordiger om je rechten als patiënt uit te oefenen als je dat zelf niet meer kan?
Spreek
Spreek over je wens om je toekomstige zorg te plannen met je behandelend arts en met familie en/of vrienden.
Vraag de persoon die je verkiest om je vertegenwoordiger te zijn. Elk moment is goed om het gesprek aan te gaan.
Leg vast
Schrijf je gedachten over je voorkeuren, waarden en wensen neer.
- Je wensen als wilsbekwame patiënt kun je neerschrijven op een eenvoudig blad papier.
- Je wensen als wilsonbekwame patiënt en je voorkeuren voor na je overlijden kun je vastleggen in de vorm van voorafgaande wilsverklaringen.
Leg ook de naam vast van je gewenste vertegenwoordiger en vertrouwenspersoon. Dit kun je doen via bestaande formulieren. Bewaar alle documenten op een veilige plaats.
Heb je vragen over hoe je deze schriftelijke verklaringen kunt opstellen (vormvereisten, inhoud, handgeschreven of niet...)?
- Raadpleeg de lijst van contactpunten rond vroegtijdige zorgplanning. Vraag hulp waar nodig.
Bespreek
Bespreek je voorkeuren met je naasten en je zorgverleners en vraag uitleg als je iets niet begrijpt.
Vroegtijdige zorgplanning geeft jezelf en je naasten gemoedsrust, en biedt zorgverleners een houvast om de zorg zoveel mogelijk af te stemmen op jouw noden en wensen.
Deel
Deel je vastgelegde voorkeuren en wensen met anderen die dit moeten weten, bijvoorbeeld: je naasten, huisarts, behandelend arts-specialist, thuisverpleegkundige, psycholoog …
Houd het origineel voor jezelf en geef een kopie (met originele handtekening) aan anderen. Laat de documenten toevoegen aan je patiëntendossier.
Vroegtijdige zorgplanning is geen eenmalig gesprek, maar een blijvend proces van reflectie en dialoog tussen jou, je naasten en een of meerdere zorgverleners (onder wie een arts).
Veelgestelde vragen
Palliatieve zorg wil leven toevoegen aan de dagen in plaats van dagen aan het leven.
Cicely Saunders